Το Δίκτυο Διαγενεακής Δικαιοσύνης (3D Initiative) ξεκίνησε τον
κύκλο δημοσίων εκδηλώσεων για την ανάδειξη της ανάγκης αποκατάστασης της
αλληλεγγύης μεταξύ των γενεών. Ειδικότερα, την Παρασκευή,
28 Σεπτεμβρίου 2017, πραγματοποιήθηκε, με επιτυχία, ο πρώτος διάλογος με θέμα «Αλληλεγγύη των Γενεών: Οριοθετώντας και
Αναγνωρίζοντας το Έλλειμμα», στο χώρο εκδηλώσεων του Aegean College. Στην εκδήλωση
συμμετείχα και τοποθετήθηκαν ο κ. Χρήστος
Τριαντόπουλος, επικεφαλής της Κοινότητας Διαλόγου Σύνθεσις, η κα Ειρήνη Ανδριοπούλου, επιστημονική
συνεργάτις στο Συμβούλιο Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων, η κα Φαίη Μακαντάση, research analyst της διαΝΕΟσις, και ο κ. Παναγιώτης Βλάχος, επικεφαλής του Μπροστά / Forward Greece.
Κατά την έναρξη του διαλόγου, στον οποίο
παρευρέθηκαν μέλη και φίλοι όλων των εμπλεκόμενων φορέων, ο Χρήστος Τριαντόπουλος ανέφερε, μεταξύ
άλλων, ότι η επιδίωξη της πρωτοβουλίας είναι «[...] να αναδειχθεί η τρίτη διάσταση της ανάλυσης των πραγμάτων σε μία
κοινωνία. Έτσι, παράλληλα με τον οριζόντιο άξονα της πολιτικής και ιδεολογικής
διαφοροποίησης και τον κάθετο άξονα της οικονομικής και ταξικής διαφοροποίησης,
στοχεύουμε να «ρίξουμε» φως στον άξονα της σχέσης μεταξύ των γενεών. Τα 3Δ,
λοιπόν, του Δικτύου Διαγενεακής Δικαιοσύνης ανταποκρίνονται και σε ένα τρισδιάστατο
πλαίσιο ανάλυσης των πραγμάτων στην κοινωνία. Εξού και το 3D [...]». Στη
συνέχεια, και αφού υπογράμμισε τα φαινόμενα διαγενεακής ανισοκατανομής στην
ελληνική πραγματικότητα, υπογράμμισε ότι «[...] το ζητούμενο, λοιπόν, είναι να αντιστραφεί αυτή η αρνητική τάση. Και
για να γίνει αυτό θα πρέπει να αρχίσει η σταδιακή αποκατάσταση της δικαιοσύνης
μεταξύ των γενεών, ώστε να καταστεί ελκυστική για τις νέες γενιές η προσπάθεια
αλλαγής του εγχώριου υποδείγματος και εξόδου από την κρίση. Μία τέτοια, λοιπόν,
προσπάθεια θα μπορούσε και πρέπει να περιλαμβάνει την προώθηση θεσμικών
παρεμβάσεων στα πεδία που εντοπίζεται το μεγαλύτερο έλλειμμα διαγενεακής
δικαιοσύνης. Και προς αυτή την κατεύθυνση, φιλοδοξούμε να συμβάλλει και το
Δίκτυο Διαγενεακής Δικαιοσύνης. Φιλοδοξούμε μέσα από δημόσιους διαλόγους,
επιστημονική ανάλυση, τεχνοκρατική τεκμηρίωση, σύνθεση απόψεων και ουσιαστικές
συνεργασίες να αποτυπώσουμε το πρόβλημα και να διατυπώσουμε θεσμικές προτάσεις.
Και αυτό διότι, όσο και αν φαντάζει ουτοπικό, η επίτευξη ενός «κοινωνικού
συμβολαίου» για τη αλλαγή του υποδείγματος, προϋποθέτει αυτό να βασιστεί σε μία
διαγενεακή συμφωνία που θα το καταστήσει ελκυστικό για εκείνους που θα κληθούν
να το υλοποιήσουν [...]». [Η εισήγηση του Χρ. Τριαντόπουλου είναι διαθέσιμη
εδώ]
Στη συνέχεια, η Ειρήνη Ανδριοπούλου ανάλυσε το θεωρητικό και επιστημονικό υπόβαθρο
της διαγενεακής δικαιοσύνης, δίνοντας έμφαση, από τη μία πλευρά, στους ορισμούς
και στη σημασία που έχει η κατανόησή τους στην αναγνώριση, αξιολόγηση και
ανάδειξη του φαινομένου, και, από την άλλη πλευρά, στην τεχνική και
οικονομετρική ανάλυση μίας σειράς κοινωνικών δεικτών που αποτυπώνουν την
κατανομή της επιβάρυνσης μεταξύ των γενεών στη χώρα μας κατά την περίοδο της
κρίσης. Ειδικότερα, αναλύθηκαν οι δείκτες φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού
αλλά και η διαφοροποιημένη εξέλιξή τους κατά την περίοδο της κρίσης, η οποία
και υπογραμμίζει τη μεγαλύτερη επιβάρυνση των νέων και των επόμενων γενεών σε
σύγκριση με τις άλλες ηλικιακές ομάδες. [Η παρουσίαση της Ε. Ανδριοπούλου είναι διαθέσιμη εδώ]
Επίσης, η Φαίη
Μακαντάση, research analyst στον μη κερδοσκοπικό, ανεξάρτητο, ερευνητικό
οργανισμό διαΝΕΟσις, παρουσίασε τα ευρήματα της έρευνας: «Ανεργία Νέων και
Διαγενεακές Σχέσεις στην Ελλάδα». Η παρούσα ποσοτική έρευνα γίνεται στο πλαίσιο
του ευρωπαϊκού προγράμματος CUPESSE (CUltural Pathways to Economic
Self-Sufficiency and Entrepreneurship). Σε αυτό το διεπιστημονικό πρόγραμμα
συμμετέχουν πανεπιστήμια και οργανισμοί από 11 χώρες (Αυστρία, Τσεχία, Δανία,
Γερμανία, Ουγγαρία, Ιταλία, Ισπανία, Ελβετία, Τουρκία, Ηνωμένο Βασίλειο και
Ελλάδα). Πολιτικοί επιστήμονες, κοινωνιολόγοι, ψυχολόγοι και οικονομολόγοι διερευνούν
τις αιτίες και τις συνέπειες της ανεργίας των νέων (18-35 ετών) σε κάθε χώρα,
συλλέγοντας πρωτογενή στοιχεία για 1500 νέους και 500 γονείς αυτών, ώστε να
σχηματίσουν μια ολιστική εικόνα περί του σχηματισμού πολιτισμικού, κοινωνικού
και οικονομικού κεφαλαίου και των αμοιβαίων επιδράσεών τους στην αγορά εργασίας
για τους νέους. Πιο συγκεκριμένα και μεταξύ άλλων, εξετάζουν ποιοι πολιτισμικοί
παράγοντες και ποιες δυναμικές διαδικασίες που αναπτύσσονται σε μια
οικογένεια επηρεάζουν την οικονομική
αυτάρκεια των νέων και την στάση τους απέναντι στην απασχόληση, την
επιχειρηματικότητα και την ανάληψη ρίσκου. [Η μελέτη της διαΝΕΟσις είναι διαθέσιμη εδώ]
Από την πλευρά του ο Παναγιώτης Βλάχος, αφού ανάλυση του φαινόμενο του διαγενεακού
ελλείμματος τόσο σε εγχώριο, όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, υπογράμμισε ότι
«[...] η διαγενεακή δικαιοσύνη είναι ένα
πολιτικό αίτημα, είναι το δικαίωμα όλων να ζουν μια καλύτερη ζωή και να
καρπώνονται το προϊόν του κόπου τους, να προστατεύονται στα δύσκολα και να
ανεβαίνουν τη σκάλα της κοινωνικής κινητικότητας. Η διαγενεακή δικαιοσύνη δεν
αφορά όσους κληρονομούν περιουσίες, αξιώματα, φήμη και μπορούν άνετα να ζουν
εκτός του βεληνεκούς των δημοσίων υπηρεσιών. Η διαγενεακή δικαιοσύνη σχετίζεται
άμεσα με την προοπτική και το μέλλον της μεσαίας τάξης και προσδιορίζει τη
σχέση της τελευταίας με τη δημοκρατία και την ευημερία. Αυτό που κάποιοι
ορίζουν ως λαϊκισμό ή ως εκλογική έκπληξη κάθε φορά που ανοίγουν οι κάλπες στο
δυτικό κόσμο, δεν είναι τίποτε άλλο από τα σπασμένα σκαλιά της κοινωνικής
κινητικότητας και των φόβων που αυτά συνεπιφέρουν. Τη διαγενεακή αλληλεγγύη την
έχουν ανάγκη οι μεσαίοι και οι αδύναμοι. Όσοι βιώνουν ανισότητες μέσα στις
ανισότητες, είτε είναι νέες γυναίκες εκτός εργασίας, νέοι μετανάστες σε μια
χώρα χωρίς ευκαιρίες, άνεργοι 30άρηδες που εξαρτώνται από το χαρτζιλίκι του
παππού, όσοι δεν μπορουν να σπουδάσουν στο πανεπιστήμιο της επιλογής τους ή
φορολογούνται και δε μπορούν να αποταμιεύσουν και να καταναλώσουν. Ελπίζουμε
λοιπόν ότι η σημερινή εκδήλωση είναι ταυτόχρονα και ενα κάλεσμα σε όλους εσας
είτε εκπροσωπείτε κάποιο οργανισμό είτε όχι να έρθετε κοντά μας και να ενώσουμε
τις δυνάμεις μας, για να φτάσει το αίτημα και οι προτάσεις μας στον προθάλαμο
της πολιτικής και να επηρεάσει τη λήψη αποφάσεων [...]».[Η εισήγηση του Π.
Βλάχου είναι διαθέσιμη εδώ]
Τις εισηγήσεις των ομιλητών ακολούθησε δημόσια
συζήτηση κατά την οποία τοποθετήθηκαν πολίτες και εκπρόσωποι των φορέων του
Δικτύου Διαγενεακής Δικαιοσύνης, αλλά και εκπρόσωποι άλλων φορεών που εκδήλωσαν
έντονο ενδιαφέρον για να ενταχθούν στην πρωτοβουλία και να συμμετέχουν στις
επόμενες εκδηλώσεις που θα ακολουθήσουν.
Προς αυτή την κατεύθυνση, όσο φορείς και
συλλογικότητες ενδιαφέρονται να ενταχθούν στο Δίκτυο Διαγενεακής Δικαιοσύνης
μπορούν να επικοινωνήσουν με τα μέλη του Δικτύου στο info.3dinitiative@gmail.com, ενώ περισσότερες πληροφορίες είναι διαθέσιμες στο διαδικτυακό χώρος του
Δικτύου Διαγενεακής Δικαιοσύνης (www.3d-initiative.gr).